Konstipasyon ya da halk arasında kabızlık olarak bilinen dışkının hacim ve ağırlığında azalma, sıklığında azalma ve yetersiz boşalma hissi olarak tanımlanır.
Kabızlığın Nedenleri Nedir?
Yetersiz lif(posa) alımı, yetersiz sıvı tüketimi, hareketsiz yaşam tarzı, çevresel faktörler, gebelikle değişen hormonlar, yaşlılık, kullanılan ilaçlar gibi örnekler verilebilir.
1.Hangi meyve suları kabızlığı gidermeye yardımcı olur?
Kabızlıkta en çok önerilen meyve suyu; kuru erik suyudur. Bu meyve önemli miktarda sorbitol (emilmeyen bir karbonhidrattır) içerdiğinden bu da kişide müshil etkisi yaratır.
Elma suyu nispeten daha az müshil etkisi yaratır. Kabızlık yaşayan çocuklara daha çok önerilir. Fruktoz oranı glikoz ve sorbitol oranına göre daha yüksektir. Elma püresi, elma suyundan daha çok pektin içerir. Pektin dışkıya hacim kazandırır yani daha katı bir form almasını sağlar dışkının. İshal durumlarında elma püresi önerilir.
Armut suyu, elma suyuna göre 4 kat daha fazla sorbitol içerir.
Kuru erik suyu kadar vitamin bakımından zengin olmasa da çocukların damak zevkine hitap ettiği için kabızlık problemi yaşayan çocuklara önerilir.
2.Kabızlık problemi yaşayanlara başka hangi takviyeler önerilir?
*İnülin: Çözünmez lif gibi davranır. İnülin, bağırsaktaki iyi bakterileri besleyen, sindirilmeyen bir gıda maddesi olarak prebiyotik görevi görür. Suyu absorbe etme kabiliyeti nedeniyle, inülin kabızlığı azaltmada çok etkilidir. Yaklaşık 2 tableti 3 gram kadar lif içerir.
*Psyllium (Karnıyarık otu): %70 oranında çözünür lif içerirken %30 oranında da çözünmez lif içerir. Kabızlıkta ve ishalde de önerdiğimiz bir takviyedir. 1 yemek kaşığı 3 gram kadar lif içerir. Kapsül formu da önerilebilir.
*Buğday Dekstrini: İyi bir lif kaynağı olduğundan yine kabızlık yaşayan ve tokluk hissinin oluşmasını adına danışanlara önerilir. 2 yemek kaşığı 3 gram kadar lif içerir. Yemekler pişirilirken de yemeğin içine konulabilir.
3.Takviye olarak magnezyum kullanımı faydalı olur mu?
Takviye olarak alacağınız magnezyumun birden çok formu vardır. Magnezyum sitrat ve magnezyum oksit formları kabızlık tedavisinde önerilir. Biyoyararlılığı magnezyum sitratın %30 iken, magnezyum oksitin %4’ tür. Daha çok sitrat formu önerilir.
Magnezyum sitrat çoğu kişi için uygun dozlarda kullanılması güvenilir, fakat bazı kişilerin de bu takviyeyi kullanmaktan kaçınmalıdır. Böbrek hastalığı, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, bir haftadan fazla süren bağırsak alışkanlıklarında ani değişiklik ve magnezyum ve sodyumdan kısıtlı diyet uygulayanlarda… Ayrıca HIV tedavisi alan kişilerde ilaç etkinliğini azaltacağından takviye kullanılması önerilmez.
4.Kabız olmama rağmen dışkılayabilir miyim?
Evet. Kabızlığa rağmen bağırsakta hareketlilik görülebilir. Kabızlık haftada üçten az bağırsak hareketi olarak tanımlanır.
5.Günlük lif alımım ne şekilde olmalı?
Lif, sağlıklı bir diyetin vazgeçilmez bir parçasıdır ve çoğu insan önerilen günlük ihtiyacı karşılamamaktadır.
Lif, bitki bazlı besinlerin, sindirilmeyen veya bağırsak boyunca hareket ettikçe absorbe (emilim) edilmeyen karbonhidrat bileşenidir.
Lifler, suda çözünen ve çözülmeyen olmak üzere iki gruba ayrılır.
Çözülmeyen lif türü, bağırsaklardaki suyu yapısına alarak, bağırsak boyunca ilerlerken beraberlerinde birçok toksik bileşiğin dışarıya atılmasını sağlarlar. Kabızlığı önledikleri gibi; dışkıya hacim ve yumuşaklık kazandırırlar, bağırsakların düzenli bir şekilde çalışmasına yardımcı olurlar.
Günlük lif alımının en uygun miktarı, bir kişinin yaşına ve cinsiyetine bağlı olarak değişir. Amerikalılar için geçerli Diyet Kuralları, aşağıdaki yaklaşık günlük alım miktarını önermektedir:
- Yetişkin erkeklerin yaşlarına bağlı olarak yaklaşık 34 gram gerekir.
- Yetişkin kadınların yaşlarına bağlı olarak yaklaşık 28 g gerekir.
6.Lif içeriği yüksek olan besinler nelerdir?
*Armut: 100 gramında 3.1 gram lif vardır.
*Avokado: 100 gramında 6.7 gram lif vardır.
*Enginar: 100 gramında 5.4 gram lif vardır.
*Mercimek: 100 gramında 7.3 gram lif vardır.
*Barbunya: 100 gramında 6.8 gram lif vardır.
*Nohut: 100 gramında 7 gram lif vardır.
*Keten tohumu: 100 gramında 6.4 gram lif vardır.
*Yulaf ezmesi: 100 gramında 10.1 gram lif vardır.
*Çiya tohumu: 100 gramında 34.4 gram lif vardır.
